Zamanla omurların yıpranması , ayrıca sporcu yaralanmaları, kazalar, tümörler, bel kaymasına neden olabilir. Zor geçen bazı doğumlarda bel kayması ortaya çıkabilir. Yaşlılık bel kaymasının önemli nedenlerinden biridir zira uzun yıllar hırpalanan omurlar ve sıklaşan ağrılarla bel kayması ciddi bir soruna dönüşür.
Bel kaymasına çocukluk yaş grubunda ve orta yaş üzerinde sık rastlanır. Çocukluk yaş grubunda olan bel kayması doğuştan olup arka destek yapılarda eksikliğe bağlı küçük yaşlarda ortaya çıkar. Genelde belin leğen kemiğiyle eklem yaptığı en alt omuru (L5-S1 )kayar. Orta yaş üzerinde gelişen erişkin tipi ise daha çok dördüncü omurunun en alt bel omurunun (L4-L5) üzerinde kayması ile oluşur.
Halk, bel kaymasına karşı hekim olmayan kişilerin uyguladığı tedavilere ilgi gösteriyor. Ancak bu yöntem tıpta "manipulasyon terapi" olarak bilinmekte ve sadece hekimler tarafından uygulanmaktadır. Bu yöntemin hekim tarafından bile son derece titiz bir şekilde uygulanması gerekir. Aksi taktirde, çekme sırasında omurilikten çıkan sinirler omurlar arasında sıkışarak, hastalık onarılması güç bozukluklara hatta felce neden olabilir. Birçok hastada bel ağrısı basit ilaçlarla ya da yatak istirahatı ile geçebilir. Tıp dışı kişiler tarafından uygulanan bu yöntemin bazı hastalarda başarılı olması, bu yöntemlerin riskini ortadan kaldırmaz. Tıpta uygulana girişimlerde ilk ilke, hastaya yaralı olalım derken zarar vermemektir. Bu nedenle, tıp dışı kişiler tarafından bel çektirmenin son derece zararlı olduğu özellikle vurgulanmalıdır.
Kesinlikle böyle birşey yok kaymanın az olduğu hastalarda öncelikle ameliyat dışı tedaviler başlanır. Bazen hiç bir tedavi yapmadan sadece hastaları gözlüyoruz.
Ağrısı ve kas spazmı olan hastalarda ilaç tedavisi uygulanır. Aktiviteler azaltılarak bel dinlendirilir ve kas spazmı çözülmeye çalışılır. Şikayetler devam ederse bel korsesi de denenebilir. Korse yine omurga hareketlerini azaltarak spazmın çözülmesineve ağrının azaltılmasına yardımcı olur.
İlaç tedavisi, aktivite kısıtlaması ve bel korsesi uygulamasına ragmen şikayetleri devam eden hastaların beline steroid enjeksiyonu uygulanabilir. Enjeksiyon lomber sinir köklerinin çevresindeki epidural boşluğa yapılır. Ağrı ve şişliği azaltırlar. Ancak genelde geçici bir iyilik hali ağrı yaratırlar.
İyi bir rehabilitasyon programı bel bölgesi çevresindeki kasları güçlendirip, kalça çevresindeki kısa ve gergin kasları uzatarak kayan omurun daha stabil hale gelmesini sağlayabilir. Hastalar rehabilitasyon boyunca doktor gözetiminde istirahat, ilaç ve rehabilitasyon tedavilerini almaya devam ederler.
Kayma çok fazla olduğunda ve şikayetler ameliyat dışı tedavi yöntemleriyle iyileştirilemediğinde ameliyat öneriyoruz. Yürümenin kötüleşmesi, bağırsak ve mesane fonksiyonlarında değişiklik, sinir fonksiyonlarında geri dönüşsüz kötüleşme olması da diğer ameliyat gerekçeleridir.
Genelde ameliyatta yapılan cerrahi kayan omuru altındaki omura vidalarla tutturup kaynatan füzyon cerrahisidir. Bu sırada bası altında olan sinirler rahatlatılır. Bazen sinir köklerinin çıktığı boşlukların yüksekliğini artırma amacıyla omurga gövdelerinin arasına da bir kafes konulabilir. Bu kafesin içi de kemik dolu olup gövdeler arasında kaynama sağlar.
Bu bir füzyon bir başka deyişle kayan omuru alttaki omura aradaki ekleleri yok ederek kaynatma ameliyatı. Dolayısıyla ameliyat sonrası o ekleme ait hareket ortadan kalkar. Ancak hastalar üstteki ve alttaki komşu omur eklemlerini kullanarak normale yakın bir bel hareketine sahip olabilirler.
Ameliyatta amaç en az sayıda (mümkünse sadece iki omuru) omuru birbirine kaynatmaktır. Eğer üst ya da alt eklemlerde kireçlenme, kanal daralması ya da fıtık gibi ciddi bir problem var ise ikiden fazla omurun birbirine kaynatıldığı olabilir. Ancak bu durumda bel hareketlerinde farkedilir bir azalma oluşur. Ameliyata yapan cerrah mümkün olduğunca bel hareketini koruyamaya çalışmalıdır.
Hastalar ameliyattan sonra 3. gün taburcu ediyoruz. Ben ameliyat sonrası hastalarımda bel kaslarına destek olması amacıyla dört hafta sure ile özel korse kullanıyorum. 6-12 ay içinde bel kemiklerindeki kaynama tamamlanır. Bu dönemde öne ve arkaya eğimeyi kıstlıyoruz.